Бер ялгыш һәм... бер гомер

Барлыгы ВИЧ-инфекцияле әниләрдән республикабызда 2 450 бала туган, шуларның 95енә ВИЧ-инфекция диагнозы куелган. Россия күләмендә 2000 еллар уртасында ВИЧның анадан балага 20 процент очракта күчсә, узган ел ахырында исә бу күрсәткеч инде нибары 3,5 процент кына тәшкил иткән. Табиблар бөтен ресурсларны мобилизацияләгән очракта, әлеге күрсәткечне 0 дәрәҗәсенә җиткерү мөмкинлеге бар диләр.
Татарстанда ВИЧ-инфекцияне күпләр ике меңенче елларда эләк­терде. Шуңа да хәзер яңа авыручылар 30-40 яшьләр тирәсендәге кеше­ләр арасында ачыклана. Бу чирнең организмда дистә елга якын яшеренеп ята торган гадәте бар. Анализ бирмәсә, ә башта ул кемдәдер грипп кебек кенә дә узарга мөмкин, кеше берни белми яши, эшли һәм... инфекцияне башкаларга ияртә. Белгән килеш тә сакланмаучылар җитәрлек. ВИЧ-инфекция диагнозы ачыклангач, һәркем «таратмаячакмын» дип кул куя, тик сүзендә генә торып бетә алмый. Чылбыр шулай озыная: инфекция иярткән һәр яңа кеше, үзенең фаш булуыннан куркып, оялып, ияртүче хакында дәшми кала, аны җаваплылыкка тарту артыннан йөрми. Бары бер пациенткам гына үзенә СПИД йоктырган егетне судка бирде, аны утырттылар. Бик чая, кыю кыз иде ул. Соңгы елларда ВИЧ-инфекция башлыча җенси мөнәсәбәтләр аша таралды. Чир наркоманнар арасында күбрәк таралганга, СПИДлы ир-атлар да аз түгел.
Соңгы вакытта ВИЧ-инфекция­леләр арасында бер төркем хатын-кызлар барлыкка килде. Аларга илле яшь тирәсе. Кайсы иреннән аерылган, кайсы тол, кайсының ире авырый... Азып-тузып йөрү­челәр түгел, наркоманнар түгел. Климакс вакытында организмда үзгәрешләр башлана. Һәм болар­ның һәркайсы каяндыр: «Ир-ат белән җенси мөнәсәбәт­тә булсаң, барысы да узачак», дигән сүз ишеткән. Читкә бер адым һәм менә шундый диагноз. Организмның яшь вакыты түгел, җенси органнарда үзгәрешләр, ялкынсыну, ярылулар бар - инфекция эләктерү өчен күп кирәкми, бер тапкыр да җитә.